صنعت بسته بندی از گذشته تا کنون همواره بیشترین تاثیر را در پروسه بزرگ مارکتینگ و بازاریابی داشته است. در فرایند طراحی بسته بندی محصولات علاوه بر توجه به زیبایی و ظاهر جذاب بایستی به المان‌هایی چون علائم روی بسته بندی محصولات توجه بسیاری شود. در اصل نمادها و علائم روی بسته بندی‌ها بعد از جلوه‌های بصری بیشترین تاثیر را در جلب توجه مخاطبان و آگاه‌سازی آن‌ها دارند. بدون وجود این نمادها و علائم فرایند انتقال پیام به مخاطبان دشوار بوده و در نهایت منجر به گمراهی می‌شود. در ادامه این مطلب در مورد نمادهای روی بسته بندی محصولات و ویژگی‌های هر کدام توضیحات کامل‌تر را در اختیار شما قرار خواهیم داد.
تاریخچه و اهمیت علائم روی بسته بندی محصولات
انسان‌ها از دیرباز از نمادها و علائم به صورت تصاویر و اشکال مختلف روی سنگ، چوب، کتیبه و دیوار و… استفاده کرده و امروزه نیز فرم این پارامترها به علائم روی بسته بندی محصولات تغییر یافته است. البته کاربرد خود علائم و نمادها تنها به صنعت بسته بندی ختم نشده و بلکه بخش عظیمی از جامعه بشری را پوشش می‌دهد؛ تابلو‌های راهنمایی و رانندگی، لوگوی برندهای مختلف و… همگی مربوط به نمادها و علائم هستند.
در حقیقت بدون این نمادها و علائم برقراری سریع، مفید و خلاصه ارتباطات در دنیای سریع و پیشرفته کنونی بسیار سخت است. به عبارتی هدف اصلی استفاده از این علائم و نمادها جلوگیری از ارائه توضیحات و اطلاعات طولانی و بیش از حد است. حتما شما هم به هنگام خرید محصولاتی علائم یا نمادهای خاصی را روی بسته بندی آن‌ها مشاهده کرده‌اید، این علائم و نمادها هر کدام کاربرد و مفهوم خاصی دارند.
هر فردی به عنوان طراح بسته بندی یا حتی مشتری و مخاطب باید با این علائم و نمادهای روی بسته بندی محصولات آشنایی کافی را داشته باشد. طراح بسته بندی با داشتن اطلاعات کامل در این زمینه می‌توان یک بسته بندی زیبا، جذاب و در عین حال مفید و آگاه ساز را طراحی کند. از طرفی مشتریان نیز با داشتن شناخت لازم در مورد این علائم می‌توانند بهتر پیام و مفهوم هر یک را درک کنند.
علامت استاندارد ایران از رایج‌ترین علائم روی بسته بندی محصولات
یکی از پرکاربردترین علائم روی بسته بندی محصولات مختلف در داخل کشور علامت استاندارد ایران استو همان طور که از نام این علامت پیداست مفهوم آن مطابقت محصول با استانداردهای ایران است. از این علامت تقریبا در روی کلیه محصولات صنعتی، غیر صنعتی، صادراتی و… استفاده می‌شود. در اصل استفاده از این علامت روی بسته بندی‌ها ضروری بوده و نشان از اعتبار و مورد تایید بودن کالا است.
علامت سازمان غذا و دارو ایران و سیب سلامت
دومین علامت و نشان پرکاربرد و رایجی که روی بسته بندی کالاها و اقلام مختلف استفاده می‌شود علامت سازمان غذا و دارو ایران است. این علامت نشان از بهداشتی بودن کالا و مورد تایید قرار گرفتن آن از سوی وزارت غذا و دارو ایران است. این علامت از جمله نمادهای روی بسته بندی محصولات است که در روی بسته بندی‌ها نوشیدنی، خوراکی، آرایشی و بهداشتی درج می‌شود. البته در زیر این نماد اعداد و ارقامی وجود دارد که از سمت چپ رقم اول بیانگر استان تولیدی کالا و رقم دوم نیز کد محصول است.
نماد سیب سلامت نیز عمدتا روی بسته بندی‌های غذایی درج شده و نشان دهنده این است که محصول مورد نظر علاوه بر داشتن خاصیت غذایی، ارتقا دهنده سلامت مصرف کننده بوده و آسیبی به وی وارد نمی‌کند.
علامت دور از نور خورشید
از جمله رایج‌ترین علائم روی بسته بندی محصولات که درج آن ضروری و بسیار لازم است نماد دور از نور خورشید است. هدف اصلی استفاده از این نماد این است که محصول مورد نظر در مکان‌‌های در معرض نور خورشید مستقیم قرار نگیرند. البته از این علامت عمدتا در روی بسته بندی‌هایی استفاده می‌شود که محتویات آن به نور خورشید و اشعه فرابنفش حساسیت داشته باشد. برای نمونه از این نماد در اغلب موارد روی بسته بندی محصولاتی از نوع صنعتی، مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی و… استفاده می‌شود. البته در اکثر مواقع این نماد با نوشته Keep Away From Sun روی بسته بندی محصولات به کار می‌رود.
علامت مناسب برای داخل فریزر
این علامت که با شکلک دانه برف روی بسته بندی محصولات درج می‌شود نشان دهنده این است که محتویات بسته بندی مناسب قرار دادن در داخل فریزر هستند. این علامت بیشتر در روی بسته بندی محصولات و فراورده‌های گوشتی و لبنی استفاده می‌شود. برای مثال در بسته بندی تمامی محصولات گوشتی چون مرغ، ماهی، گوشت، میگو و… این علامت درج می‌شود.
علامت در محیط مرطوب قرار نگیرد
از دیگر علائم روی بسته بندی محصولات که اهمیت بالایی دارد نماد در محیط مرطوب قرار نگیرد. تقریبا در بیش از 86 درصد بسته بندی محصولات از این نماد استفاده می‌شود، چراکه اغلب محصولات نباید در محیط مرطوب و زیر بارش باران قرار گیرند. میزان استفاده از این نماد در بسته بندی محصولات خوراکی و غذایی نسبت به سایر محصولات بیشتر است.
علامت مواد به شدت قابل اشتعال و حریق
از دیگر ضروری‌ترین و مهم‌ترین علائم روی بسته بندی محصولات که باید به آن اشاره کنیم علامت مواد به شدت قابل اشتعال و حریق است. این علامت روی محصولاتی که در برابر آتش‌زایی حساس بوده و سریعا دچار احتراق می‌شوند مورد استفاده قرار می‌گرند تا مخاطبان با کسب آگاهی و اطلاع از این موضوع دچار آسیب‌های جدی جانی و مالی نشوند.
آن دسته از بسته بندی‌هایی که دارای این نماد هستند نباید تحت هیچ شرایطی در برابر نور خورشید آفتاب قرار گیرند. بسته بندی محصولاتی چون انواع اسپری‌های رنگ، گاز، خوشبو کننده و…، کرم‌های ضد آفتاب نیز دارای این علامت هستند.
نماد تاریخ انقضا پس از باز شدن کالا
مفهوم و پیام اصلی این علامت این است که محصول پس از باز کردن تاریخ انقضا آن پس از چند روز تمام شده و باید مصرف شود. کنسروهای تن ماهی مثال بارزی از این نوع محصولات هستند که در بدنه بسته بندی آن‌ها این علامت درج می‌شود تا مصرف کنندگان از شرایط مصرف این نوع مواد خوراکی مطلع شوند.
علامت Green Check
این علامت از جمله مهم‌ترین علائم روی بسته بندی محصولات است که تنها در چند گروه انگشت شمار محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای نمونه علامت Green Check عمدتا در بسته بندی کبریت‌ها درج می‌شود. پیام و مفهوم اصلی این نماد این است که تولید کننده محصول (کبریت و…) به صورت مستقیم از چوب درخت‌ها استفاده نکرده است.
علامت مواد تشکیل دهنده محصول و مواد غذایی مخصوص گیاه‌خواران
این علامت همواره در کنار لیست مواد تشکیل دهنده محصولات قرار گرفته و سپس کلیه اقلام مربوطه نیز روی بسته بندی درج می‌شوند. این علامت اغلب در روی بسته بندی محصولات خوراکی، آرایشی و بهداشتی نیز درج می‌شود. از جمله متداول‌ترین علائم روی بسته بندی محصولات علامت مواد غذایی مخصوص گیاه‌خواران است که مفهوم آن مناسب بودن غذا برای افراد گیاه‌خوار است.
نماد بسته بندی کیفیت محصول
از جمله مهم‌ترین و ضروری‌ترین علائم روی بسته بندی محصولات که باید هر شرکت تولید کننده محصولی از آن استفاده کند علامت بسته بندی کیفیت محصول است. لوگو این نماد در اصل دارای حرف اول Quality بوده و نمادی است که به مخاطب این اطمینان را می‌دهد تا در صورت عدم رضایت از کیفیت بسته بندی کالا با شماره مندرج تماس بگیرد.
نماد سطل زباله
نماد سطل زباله از رایج‌ترین علائم روی بسته بندی محصولات بوده و بدین معنا است که مصرف کنندگان پس از باز کردن بسته بندی آن را داخل سطل زبانه بیندازند. این علامت عمدتا در روی بسته بندی محصولات خوراکی، آرایشی و بهداشتی قرار داده می‌شود.
علامت دمای بسته بندی محصولات و نماد بسته بندی حمل با احتیاط
از این علامت یا نماد عمدتا در روی بسته بندی مواد غذایی و نوشیدنی استفاده شده و بدان معنی است که محصول باید در چه بازه دمایی نگهداری شود تا ماهیت آن آسیب نبیند. علامت بسته بندی حمل با احتیاط از جمله پرکاربردترین نمادهای روی بسته بندی محصولات از نوع شکستنی و آسیب‌پذیر است. برای مثال در بسته بندی محصولات شیشه‌ای و سنگی این نماد در کنار سایر نمادهای مربوطه درج می‌شود.
علامت بسته بندی ایستایی محصول
هدف استفاده از این علامت در بسته بندی محصولات مختلف و مربوطه این است که کدام بخش از محصول باید به سمت بالا باشد تا از بروز آسیب و شکستگی در محصول جلوگیری به عمل آید. از این علامت بیشتر روی بسته بندی ثانویه محصولات یا همان جعبه‌های کارتنی نیز استفاده می‌شود تا درپروسه حمل و نقل با توجه به این نماد مشکلی پیش نیاید.
علامت تفکیک زباله‌های برقی از انواع زباله‌ها
این نماد که با شکلک سطل زباله‌ای که روی آن علامت ضربدر رسم شده نشان دهنده این است که باید محصول مورد نظر در سطل زباله مخصوص نه عمومی قرار بگیرد. از این علامت در بیشتر مواقع روی محصولاتی از نوع برقی و الکتریکی استفاده می‌شود. برای مثال اگر به بسته بندی لوازم برقی و الکترونیکی چون جاروبرقی، مخلوط‌کن، مانیتور و… توجه کنید حتما این علامت را مشاهده خواهید کرد.
صفر تا صد طراحی بسته بندی محصولات و پیاده‌سازی آن با آژانس برندینگ دیسان
آژانس برندینگ و مارکتینگ دیسان با سابقه کاری درخشان و نمونه در این دو حوزه امروزه قادر به ارائه بهترین و کامل‌ترین خدمات در کلیه بخش‌های مربوط به بازاریابی و برندسازی در سراسر کشور است. در این مجموعه صفر تا صد طراحی بسته بندی از گرفتن ایده تا پیاده‌سازی و تولید آن توسط مجرب‌ترین و متخصص‌ترین کارشناسان و طراحان انجام می‌شود. یکی از ملزومات تیم طراحی بسته بندی این موسسه توجه به نمادها و استفاده از متناسب‌ترین علائم در روی بسته بندی محصولات مورد نظر است.